Wonen in België, werken in 2 landen?
Auteur: Roger Debouille, Adviesbureau Kempenhulp BVBA
U woont in België en u werkt in Nederland. Tenminste, u heeft een arbeidsovereenkomst bij een Nederlandse werkgever afgesloten, maar feitelijk werkt u ook af en toe of enkele dagen (per week) van thuis uit voor die Nederlandse werkgever. Of u bezoekt klanten van die Nederlandse werkgever in uw woonland België. Blijft dan qua belastingen en sociale zekerheid alles hetzelfde net alsof u elke dag fysiek in Nederland bij de werkgever aanwezig bent? Heel wat Belgische belastingplichtigen kwamen er einde 2018 achter dat dit niet het geval is.
Verdragen
Indien u werkt in een dergelijke situatie, bent u voor dezelfde (Nederlandse) werkgever aan het werken in 2 landen. Waar u dan sociaal verzekerd bent en waar u belastingen moet betalen wordt geregeld in Verdragen tussen België en Nederland. De verdragen ter voorkoming van dubbele belasting regelen waar u belasting moet betalen, de Europese Verordening 883/2004 regelt waar u sociaal verzekerd bent.
Belastingen
Als u in Nederland bij uw Nederlandse werkgever uw werkzaamheden verricht, betaalt u over het loon dat u daarmee verdient in Nederland belasting. In uw Belgische belastingaangifte moet u dit loon wel aangeven; u woont immers in België en daar geeft u uw hele wereldinkomen aan.
Als u kunt aantonen dat u feitelijk fysiek in Nederland aanwezig was, mag u in uw Belgische aangifte dat loon naar Nederland vrijstellen. U zou er anders in 2 landen inkomstenbelasting over betalen.
Het Nederlandse loon telt wel mee voor de Belgische gemeentebelasting. Bovendien telt het loon mee onder progressievoorbehoud; het bepaalt mee hoeveel belasting u moet betalen over inkomsten die wel in België worden belast.
Loon waarvoor u niet kunt aantonen dat u het verdient heeft met in Nederland verrichte werkzaamheden of dat u gekregen heeft voor werkzaamheden die u in België heeft verricht (thuiswerk of klantenbezoek) mag dus in de Belgische belastingaangifte niet naar Nederland worden vrijgesteld. Dat betekent dat u over dat loon in België personenbelasting en gemeentebelasting moet betalen. Daarbij maakt het niet uit of de werkgever in Nederland al over het hele loon loonheffing heeft ingehouden. In deze situatie werd dit door de werkgever niet correct gedaan en zult u dit zelf in uw Nederlandse belastingaangifte moeten rechtzetten.
Vraag om inlichtingen
De Belgische Belastingdienst voerde over aanslagjaar 2018 (inkomstenjaar 2017) heel wat controles uit gericht op grensarbeiders. Uiteraard kunnen deze controles elk (aanslag)jaar uitgevoerd worden. De FOD Financiën stuurt deze doelgroep steekproefsgewijs een ‘Vraag om inlichtingen’ over hun werkzaamheden als grenswerknemer. Er worden vragen gesteld of het loon verdiend wordt met werkzaamheden die in verdragen anders geregeld zijn dan voor ‘gewone’ werknemers (artiesten, sporters, internationaal vervoer, wetenschapper, ambtenaar). De belangrijkste vraag heeft echter betrekking op het bovenstaande; u moet een overzicht geven van de dagen dat u fysiek in een ander land (Nederland) aanwezig was en u dient dit aan te tonen met de nodige bewijsstukken.
Daarbij volstaat het voor de Belgische Belastingdienst niet om alleen een verklaring van de werkgever te overleggen dat u in Nederland effectief aan het werk was. De fiscus beschrijft echter niet welke bewijsstukken wel volstaan. Meestal is een combinatie van bewijsstukken voldoende om fysieke aanwezigheid aantoonbaar te maken. Soms kan ook één bewijsstuk voldoende zijn; denk aan de uitdraai van een tijdsregistratie (in- en uitlogsysteem). De arbeidsovereenkomst, samen met een verklaring van de werkgever en een specificatie van uw mobiele telefoon (roaming) zou voldoende moeten zijn.
Belastingaangifte
Het is van belang om meteen in uw eerste belastingaangifte over een bepaald inkomstenjaar aangifte te doen zoals de werkelijke werksituatie is geweest. De werkgever of u zelf dient daarvoor gedetailleerde gegevens bij te houden over wanneer u waar gewerkt heeft. Deze gegevens dient u zelf of degene die uw belastingaangifte voor u verzorgt te verwerken in uw belastingaangifte. Er zullen dan berekeningen gemaakt moeten worden welk gedeelte van het loon in Nederland en welk deel in België moet worden belast/vrijgesteld.
Daarvoor dient degene die u mandaat heeft gegeven om uw belastingaangifte te doen uiteraard wel op de hoogte te zijn hoe de situatie werkelijk is geweest. Bij het aanleveren van alle benodigdheden voor de aangifte is het dus essentieel om te vermelden of uw werkelijke arbeidssituatie anders is geweest dan uw jaaropgaven doen vermoeden. Adviesbureau Kempenhulp BVBA zal dit eveneens aangeven op haar checklists met de benodigdheden. Deze checklists zult u ontvangen als u met ons contact opneemt voor het doen van uw belastingaangifte(n).
Sociale zekerheid
Bij werken in 2 landen – ook voor dezelfde werkgever – speelt het niet alleen een rol waar u belasting moet betalen over uw werkzaamheden, maar ook in welk land u sociaal verzekerd bent. Werkt u immers 25% of meer van uw totale werktijd in uw woonland? U bent dan sociaal verzekerd in België. Dat betekent, dat u niet meer aangesloten moet zijn bij een Nederlandse zorgverzekeraar. U valt dan volledig onder het Belgische sociale zekerheidsstelsel. Dat betekent eveneens, dat uw (Nederlandse) werkgever zijn sociale bijdragen in België zal moeten afdragen. Dit kan voor de werkgever een aanzienlijke verhoging van de sociale bijdragen betekenen. Vaak zal een A1-verklaring moeten aantonen waar u sociaal verzekerd bent.
Vragen?
Heeft u over deze informatie nog aanvullende vragen? Neemt u dan gerust contact met ons op. Wij kunnen u tevens assisteren bij een controle van de Belastingdiensten. Deze werkzaamheden zullen wij factureren aan het normale standaard-uurtarief.